แชร์

ไตกับหูเกี่ยวกันอย่างไร ตามศาสตร์การแพทย์แผนจีน

อัพเดทล่าสุด: 24 เม.ย. 2025
81 ผู้เข้าชม

        ตามศาสตร์การแพทย์แผนจีน ไตและหูมีความสัมพันธ์กันอย่างใกล้ชิด โดยไตเป็นอวัยวะที่กักเก็บ "จิง" ซึ่งเป็นสารสำคัญที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโต การสืบพันธุ์ และการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ รวมทั้งหูด้วย หากพลัง "จิง" ของไตพร่องลง ก็จะส่งผลกระทบต่อการทำงานของหู ทำให้เกิดอาการต่างๆ เช่น หูอื้อ หูตึง หรือได้ยินเสียงในหูได้

        นอกจากนี้ การแพทย์แผนจีนยังมองว่าหูเป็น "ทวารของไต" ซึ่งหมายความว่าสภาพของหูสามารถสะท้อนถึงสุขภาพของไตได้ หากไตมีปัญหา ก็มักจะแสดงอาการผิดปกติที่หูให้เห็นได้เช่นกัน


ไต ตามมุมมองการแพทย์แผนจีน
ในมุมมองของการแพทย์แผนจีน ไตเป็นอวัยวะสำคัญที่มีบทบาทหลากหลายในร่างกาย โดยมีหน้าที่หลัก ๆ ดังนี้

1. กักเก็บสารจิง (精)
  • สารจิงเป็นสารสำคัญที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโต การสืบพันธุ์ และการพัฒนาของร่างกาย
  • สารจิงมีบทบาทในการสร้างไขกระดูก ไขสันหลัง ไขสมอง และฮอร์โมนเพศ
ควบคุมน้ำ
  • ไตมีบทบาทในการควบคุมสมดุลของน้ำในร่างกาย
  • ไตช่วยกรองของเสียออกจากเลือดและขับออกทางปัสสาวะ
 ควบคุมการหายใจ
  • ไตมีส่วนเกี่ยวข้องกับการหายใจ โดยช่วยในการดึงพลังชี่ (氣) เข้าสู่ปอด

 

ควบคุมกระดูก

  • ไตมีความสัมพันธ์กับกระดูก และการเจริญเติบโตของกระดูก

เปิดทวารที่หู
  • หูเป็นทวารของไต สุขภาพของไตจึงสะท้อนออกมาที่หูได้

ความสัมพันธ์ระหว่างไตและอวัยวะอื่น ๆ
  • ไตมีความสัมพันธ์กับกระเพาะปัสสาวะ โดยทั้งสองอวัยวะทำงานร่วมกันในการควบคุมสมดุลของน้ำในร่างกาย
  • ไตมีความสัมพันธ์กับหัวใจ โดยไตช่วยควบคุมสมดุลของหยินและหยางในร่างกาย ซึ่งส่งผลต่อการทำงานของหัวใจ
  • ไตมีความสัมพันธ์กับหูอย่างมาก หากไตมีปัญหา มักส่งผลกระทบต่อหู เช่น หูอื้อ หรือหูตึง

ภาวะไตพร่อง
เมื่อพลังของไตพร่องลง อาจทำให้เกิดอาการต่าง ๆ เช่น 
  • ปวดเมื่อยหลังและเข่า
  • ปัสสาวะบ่อย โดยเฉพาะเวลากลางคืน
  • อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
  • หูอื้อ หูตึง หรือมีเสียงในหู
  • ผมหงอกก่อนวัย
  • ความจำเสื่อม

ในศาสตร์การแพทย์แผนจีน ไตหยินและไตหยางเป็นแนวคิดที่สำคัญในการอธิบายถึงความสมดุลของพลังงานในร่างกาย โดยเป็นส่วนหนึ่งของทฤษฎีหยินหยาง ซึ่งอธิบายถึงความสัมพันธ์ของพลังงานในร่างกาย

หยินและหยางคืออะไร?

หยินและหยางเป็นสองขั้วตรงข้ามที่พึ่งพาอาศัยกันและกันในทุกสิ่ง ในร่างกายมนุษย์ หยินและหยางต้องอยู่ในสมดุลเพื่อให้สุขภาพแข็งแรง

  • หยิน (陰) แสดงถึงความเย็น ความชื้น ความสงบ และความมืด 
  • หยาง (陽) แสดงถึงความร้อน ความแห้ง ความกระฉับกระเฉง และความสว่าง

ไตหยิน (Shen Yin, 腎陰)
          ไตหยินเป็นส่วนของพลังหยินที่อยู่ในไต มีบทบาทในการหล่อเลี้ยงและให้ความชุ่มชื้นแก่ร่างกาย ไตหยินจึงมีความเกี่ยวข้องกับสารน้ำในร่างกาย เช่น เลือด น้ำหล่อเลี้ยง และสารคัดหลั่งต่างๆ ไตหยินยังมีบทบาทในการควบคุมการเจริญเติบโต การสืบพันธุ์ และการพัฒนาของร่างกาย

เมื่อไตหยินพร่อง ร่างกายจะขาดความชุ่มชื้นและเกิดความร้อนภายใน (虚热, Xu Re) อาการที่พบได้คือ
  • ร้อนวูบวาบ เหงื่อออกตอนกลางคืน
  • ปากแห้ง คอแห้ง โดยเฉพาะเวลากลางคืน
  • เวียนศีรษะ หูอื้อ ตาพร่ามัว
  • นอนไม่หลับ ใจสั่น หงุดหงิดง่าย
  • น้ำหนักลดลงโดยไม่ทราบสาเหตุ
  • ปัสสาวะสีเข้ม หรือมีอาการท้องผูก

ไตหยาง (Shen Yang, 腎陽)

         ไตหยางเป็นส่วนของพลังหยางที่อยู่ในไต มีบทบาทในการให้ความอบอุ่นแก่ร่างกายและกระตุ้นการทำงานของอวัยวะต่างๆ ไตหยางมีความเกี่ยวข้องกับพลังงานและความกระฉับกระเฉงของร่างกาย ไตหยางยังมีบทบาทในการควบคุมการเผาผลาญอาหารและการทำงานของระบบสืบพันธุ์

เมื่อไตหยางพร่อง ร่างกายจะขาดความอบอุ่นและพลังงาน ทำให้เกิดอาการต่อไปนี้
  • หนาวง่าย มือเท้าเย็น
  • อ่อนเพลีย ไม่มีแรง
  • ปัสสาวะบ่อย โดยเฉพาะเวลากลางคืน หรือปัสสาวะสีใส
  • ท้องอืด ท้องเสีย ระบบย่อยไม่ดี
  • สมรรถภาพทางเพศลดลง

ตามศาสตร์การแพทย์แผนจีน ไตหยินพร่อง (腎陰虛, Shen Yin Xu) สามารถทำให้เกิดอาการ เสียงในหู (耳鸣, Er Ming) หรือหูอื้อได้



 


เหตุผลที่ไตหยินพร่องทำให้เกิดเสียงในหู

ไตเป็นรากฐานของพลังหยินและจิง (精, Essence)
  • ไตมีความเชื่อมโยงกับหูโดยตรง (ไตเปิดรูออกที่หู) หากพลังไตอ่อนแอ อาจส่งผลให้การได้ยินลดลงหรือเกิดเสียงในหู

เมื่อไตหยินพร่อง ความร้อนภายใน (虚热, Xu Re) จะเกิดขึ้น
  • ไตหยินมีหน้าที่ให้ความชุ่มชื้นและหล่อเลี้ยงร่างกาย เมื่อพร่องลง ความร้อนภายในจะเกิดขึ้น
  • ความร้อนนี้สามารถทำให้ พลังหยางลอยขึ้นสู่ศีรษะ ส่งผลให้เกิด เสียงในหู เวียนศีรษะ หรือหูอื้อ
  • มักเป็นเสียง สูง แหลม และดังขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะช่วงกลางคืน

เกี่ยวข้องกับตับและไตที่ทำงานร่วมกัน
  • ในแพทย์แผนจีน ตับและไตมีความสัมพันธ์กัน ถ้าหยินของไตอ่อนแอ หยินของตับก็อ่อนแอตาม ทำให้เกิดไฟตับ (肝火, Gan Huo)
  • ไฟตับนี้สามารถลอยขึ้นไปก่อให้เกิด เสียงในหู เวียนศีรษะ หงุดหงิดง่าย นอนไม่หลับ

สาเหตุของไตหยินพร่อง

  • อายุที่มากขึ้น 
เมื่ออายุมากขึ้น การทำงานของไตจะเสื่อมลง ทำให้สารจิงลดลง

  • การทำงานหนักเกินไป 
การทำงานหนักเกินไป ทั้งทางร่างกายและจิตใจ จะทำให้ไตทำงานหนักและสูญเสียสารจิง

  • การพักผ่อนไม่เพียงพอ 
การพักผ่อนไม่เพียงพอจะทำให้ร่างกายไม่สามารถฟื้นฟูสารจิงได้

  • การมีเพศสัมพันธ์มากเกินไป 
การมีเพศสัมพันธ์มากเกินไปจะทำให้ไตสูญเสียสารจิง

  • ความเครียด 
ความเครียดจะส่งผลต่อการทำงานของไตและทำให้สารจิงลดลง

  • โรคเรื้อรัง 
โรคเรื้อรังบางชนิด เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง จะส่งผลต่อการทำงานของไตและทำให้สารจิงลดลง

 


การดูแลบำรุงไตหยิน

  • รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
รับประทานอาหารที่มีฤทธิ์เย็น เช่น ผักและผลไม้สด อาหารที่มีสีดำ เช่น งาดำ ถั่วดำ

  • พักผ่อนให้เพียงพอ
นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ อย่างน้อย 7-8 ชั่วโมงต่อวัน

  • ลดความเครียด
ทำกิจกรรมที่ช่วยลดความเครียด เช่น โยคะ นั่งสมาธิ

  • ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม
ออกกำลังกายเบา ๆ เป็นประจำ เช่น เดิน ว่ายน้ำ


ดังนั้น ตามศาสตร์การแพทย์แผนจีนมองว่าอาการผิดปกติทางหูต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการได้ยินลดลง หูอื้อ หูวิ้ง หูมีเสียง เกิดจากร่างกายเสียสมดุล ชี่และเลือดติดขัด  เสมหะอุดตัน ความร้อนสะสมที่ตับและถุงน้ำดี  โดยเฉพาะเมื่อไตหยินหรือหยางผิดปกติ  ตำราแพทย์แผนจีนได้กล่าวไว้ว่า ไตเป็นอวัยวะสะท้อนของหู หากมีอาการผิดปกติจากไตจึงแสดงออกมาทางหูนั้นเอง

บทความที่เกี่ยวข้อง
icon-messenger
เว็บไซต์นี้มีการใช้งานคุกกี้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสบการณ์ที่ดีในการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน ท่านสามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว และ นโยบายคุกกี้
เปรียบเทียบสินค้า
0/4
ลบทั้งหมด
เปรียบเทียบ
Powered By MakeWebEasy Logo MakeWebEasy